"70 Rocznica Zbrodni Katyńskiej..." |
Redaktor: A.A | |
12.01.2009. | |
Ppor.rez.kaw. Franciszek Przytarski
„Urodziłem się 16 grudnia 1913 roku w Małej Cerkwicy, pow. Sępólno, z rodziców Leonarda i Franciszki, z domu Łęckiej. Wychowanie i początkową naukę pobierałem u rodziców w duchu chrześcijańskim i pełnym polskości” – napisał Franciszek Przytarski w życiorysie dołączonym do podania o przyjęcie na studia. Wcześniej kształcił się w szkole powszechnej w tzw. Progimnazjum w Toruniu, a w czerwcu 1923 roku przyjęto go do państwowego gimnazjum klasycznego w tym mieście. Po ukończeniu czwartej klasy przeniósł się do Chojnic, następnie do Kościerzyny i tutaj 15 czerwca 1932 roku otrzymał świadectwo dojrzałości. W sierpniu 1932 roku powołano go do służby wojskowej, a w czerwcu 1933 roku z wynikiem „bardzo dobrym”, po ukończeniu Szkoły Podchorążych Rezerwy Kawalerii, był już podchorążym plutonowym z cenzusem. Po ćwiczeniach w dowodzeniu plutonem łączności 16 Pułku Ułanów w Bydgoszczy uznano, że Franciszek Przytarski nadaje się na podporucznika. „Energiczny, prawy, stanowczy. Bardzo obowiązkowy, punktualny, ambitny w pracy. Bardzo inteligentny. Bardzo duże zdolności kierownicze. […] Bardzo dobry psycholog, zdolny wykładowca” – opiniowano we wrześniu 1934 roku. Doskonałe oceny zdecydowały o awansie na podporucznika rezerwy ze starszeństwem od 01 stycznia 1935 roku. W archiwum Uniwersytetu Poznańskiego im. Adama Mickiewicza zachowało się kilka dokumentów, potwierdzających podjęcie studiów na wydziale prawno-ekonomicznym, sekcja prawa i ekonomii. Razem z podaniem o przyjęcie i dokładnym życiorysem Franciszek Przytarski przedstawił władzom uczelni książeczkę wojskową z informacją o ukończeniu czynnej służby w stopniu wachmistrza podchorążego rezerwy, a także „Świadectwo moralności”. „od 1 lipca 1932 roku do dnia dzisiejszego przebywał przy polskim wojsku, a zamieszkiwał w Małej Cerkwicy powiatu sępoleńskiego i przez cały czas jego pobytu w prowadzeniu pod względem moralnym nic ujemnego do wiadomości tutejszego urzędu nie doszło – stwierdzono w podpisanym przez wójta dokumencie z pieczęcią „Wójtostwo Płocicz”. Archiwum uniwersyteckie dysponuje również informacją, że „ze względu na studia odbyte na sekcji prawnej zezwolono studentowi Przytarskiemu Franciszkowi na wpis na trzeci rok studium ekonomiczno-politycznego”; pod warunkiem było złożenie kilku egzaminów. Miał czworo rodzeństwa. Należał do Sodalicji Mariańskiej, w Poznaniu mieszkał m.in. przy ulicy Ratajczaka 13, m.5 i Św. Marcina 74. W 1936 roku studenta – podporucznika Przytarskiego powołano na ćwiczenia rezerwy do 16 Pułku Ułanów, a w 1937 roku otrzymał przydział do 18 Pułku Ułanów. Nadal był oceniany jako bardzo dobry oficer. Można przypuszczać, że brał udział w kampanii wrześniowej jako oficer Ośrodka Zapasowego Pomorskiej Brygady Kawalerii. Brak informacji, w jakich okolicznościach dostał się do niewoli. Ppor. Franciszka Przytarskiego więziono w Kozielsku i z tego obozu wysłano, na podstawie „listy wywózkowej” 029/04, do Lasu Katyńskiego. Wyjechał z obozu najprawdopodobniej ok. 14 kwietnia. Zidentyfikowany został podczas ekshumacji w 1943 roku, na podstawie dowodu osobistego, pozwolenia na prowadzenie pojazdów i kartki pocztowej z Poznania. Opublikowano w celach edukacyjnych Na podstawie Inwentarza Dokumentów Katyńskich przechowywanych w Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie opracowanego przez Stanisława M.Jankowskiego i Adama Rolińskiego, Biblioteka Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.
|